ราชรถมีไว้ใช้ทำอะไร ทำไมต้องเป็นพญานาค?
ในคราวก่อนทางเราได้พาไปรู้จักว่า โลงเย็นคืออะไร ไปแล้ว วันนี้เลยจะขอพามารู้จักกับราชรถว่าคืออะไร ใช้ตอนไหนกัน ก่อนอื่นเลยราชรถนั้นมาจากคำว่า ราชา และ รถ ซึ่งทำให้มีความหมายว่า รถของพระราชา หรือพูดง่ายๆก็คือ รถที่ใช้ประกอบในงานพิธีศพของพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์นั่นเอง เลยได้มีการเรียก ราชรถ ที่ใช้สำหรับงานศพทั่วไป ในอีกหลายๆ ชื่อเช่น รถเข็นศพ รถเข็นพญานาค รถเข็นรอบเมรุ รถเข็นโลง เป็นต้น โดยในบทความนี้จะขอใช้เป็นคำว่า ราชรถนะครับ
ราชรถคืออะไร เอาไว้ใช้ตอนไหน?
ราชรถ หรือรถเข็นศพ คือ รถที่ใช้ในการแห่ศพรอบเมรุ โดยจะมีการใช้งานศพ เมื่อเป็นวันฌาปนกิจ (วันเผา) ซึ่งเป็นวันสุดท้ายของการอำลาผู้ตาย โดยจะมีการนำโลงศพที่บรรจุศพ ยกขึ้นบนราชรถและนิมนต์พระสงฆ์ 1 รูป ในการนำขบวนแห่ศพเวียนรอบเมรุ พร้อมญาติสนิทถือเครื่องทองน้อย กระธางธูปหน้าศพ และ รูปถ่ายหน้างานศพ นำขบวนด้วย และวนรอบเมรุแบบทวนเข็มนาฬิกาเป็นจำนวน 3 รอบ หลังจากนั้นจะมีการทอดผ้าบังสุกุล วางดอกไม้จันทน์หน้าเชิงตะกอน และเผาต่อไป
ทำไมต้องวนรอบเมรุแบบทวนเข็มนาฬิกา?
การเวียนซ้ายหรือวนทวนเข็มนาฬิกาเรียกว่าอุตราวรรตจะใช้สำหรับการเวียนรอบเมรุเผาศพที่แสดงถึงเวลาของคนตายจะย้อนกลับไปหาอดีต
การเวียนขวาหรือวนตามเข็มนาฬิกานั้นเรียกว่าทักษิณาวรรตใช้สำหรับการเวียนรอบสิ่งศักดิ์สิทธิ์แสดงถึงเวลาของคนเป็นจะต้องเดินต่อไปข้างหน้า
ทำไมต้องราชรถต้องเป็นพญานาค?
เมื่อหลายพันปีมาแล้วนั้น มีความเชื่อกันว่า คนตายเพราะขวัญหายจากร่างของคน เมื่อขวัญสามารถกลับเข้าสู่ร่างได้นั้น คนตายก็จะฟื้นคืน แต่เมื่อขวัญไม่สามารถกลับสู่ร่างกายได้ จะมีจุดหมายปลายทางของขวัญนั้นคือ เมืองฟ้าหรือเมืองสวรรค์นั่นเอง การที่จะไปสู่เมืองฟ้าได้นั้นจะต้องไปทางน้ำผ่านแม่น้ำ ซึ่งจะเป็นเส้นทางเชื่อมระหว่างโลกสู่เมืองฟ้า โดยราชรถก็เปรียบเสมือนเป็นเรือ และเป็นพญานาคที่เป็นสัญลักษณ์ของน้ำ ในการเดินทางสู่เมืองฟ้านั่นเอง
อานิสงส์ของการถวายราชรถ
ผลบุญของการถวายราชรถ หรือรถเข็นศพนั้นจะเป็นการ เสริมดวงชะตาทำให้ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุขต่ออายุตนเองเปลี่ยนเคราะห์ร้ายกลายเป็นดี หรือบรรเทาภัยต่างๆ มักนิยมถวายในวันสำคัญต่างๆเช่นวันเกิดวันปีใหม่วันสงกรานต์วันเข้าพรรษาหรือทอดกฐินรวมไปถึงยังเชื่อกันว่าเป็นการแก้กรรมให้ผู้ที่มีวิญญาณตามรังควานหรือเจ้ากรรมนายเวรให้ได้ไปสู่สุขคติอีกด้วย
สำนวนราชรถมาเกย
หลายท่านอาจจะเคยได้ยินสำนวน “ราชรถมาเกย” ซึ่งแปลว่า การได้รับโชคลาภหรือตำแหน่งสำคัญโดยไม่รู้ตัวหรือคล้ายๆกับบุญหล่นทับนั่นเอง ซึ่งที่มาของสำนวนนั้นมาจากประเพณีในสมัยโบราณที่เมื่อพระมหากษัตริย์สิ้นพระชนม์โดยที่ยังไม่มีผู้สืบราชสมบัติตามธรรมเนียมเหล่าขุนนางข้าราชการทั้งหลายจะพร้อมใจกันเสี่ยงราชรถคือนำรถพระที่นั่งผูกม้าแล้วปล่อยไปเพื่อเสี่ยงทายม้าไปหยุดอยู่ที่ใครให้ถือว่าผู้นั้นเป็นผู้มีบุญซึ่งเทวดาหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำเมืองเลือกให้มาเป็นพระมหากษัตริย์ขุนนางข้าราชการทั้งหลายก็จะเชิญผู้นั้นให้ขึ้นครองราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์องค์ต่อไป
สนใจบริจาคถวายราชรถต้องทำอย่างไร?
สำหรับราชรถ หรือรถเข็นศพที่ร้านอาณาจักร (โลงเย็น) นั้น ราคาเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 45,000 บาท ตามจำนวนเศียรของพญานาค สี และประเภทของล้อ มีให้เลือกหลากหลายรูปแบบ โดยสามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ คลิกที่นี่
ติดต่อ สอบถาม/ สั่งซื้อสินค้า
ที่มา: มติชนสุดสัปดาห์